Tüm dünyada “Sapiens” kitabıyla tanınan İsrailli yazar Yuval Noah Harari, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırısıyla ilgili “İsrail’in bu hale düşmesinin tek nedeni popülizm” ifadelerini kullandı.
Washington Post için bir yazı kaleme alan Harari, yaşananlardan başta Netanyahu yönetimi olmak üzere İsrail’in politikasını sorumlu tuttu.
Kitaplarında “Homo sapiens (bugünkü insan türü) bir yüzyıl içinde yok olacak” iddiasında bulunan Harari’nin o yazısının Türkçesi şöyle:
“İsrail [savunmasının Hamas saldırısı karşısında] işlevsiz kalmasının gerçek açıklaması, iddia edilen herhangi bir ahlaksızlıktan ziyade popülizmdir. İsrail uzun yıllardır, halkla ilişkiler dehası olan ancak beceriksiz bir başbakan olan popülist bir otokrat, Benjamin Netanyahu tarafından yönetilmektedir.
Kişisel çıkarlarını defalarca millî çıkarlara tercih etmiş ve kariyerini milleti kendi içinde bölmek [kutuplaştırmak] üzerine kurmuştur.
İnsanları kilit pozisyonlara liyakat yerine kendisine sadakatlerine göre atadı. Başarısızlıkların sorumluluğunu asla üstlenmezken her başarıdan kendine pay çıkardı ve gerçeği söylemeye ya da duymaya çok az önem veriyor gibi göründü.
Netanyahu’nun Aralık 2022’de kurduğu koalisyon açık ara en kötüsü oldu. Mesihçi bağnazlar ve utanmaz fırsatçılardan [aşırı sağcılardan] oluşan bu ittifak, İsrail’in kötüleşen güvenlik durumu da dahil olmak üzere pek çok sorununu görmezden geldi ve bunun yerine kendileri için sınırsız güç elde etmeye odaklandı.
Bu hedef doğrultusunda son derece bölücü politikalar benimsediler, kendi politikalarına karşı çıkan devlet kurumları hakkında çirkin komplo teorileri yaydılar ve ülkeye hizmet eden yöneticileri “derin devlet” haini olarak yaftaladılar.
Hükümet, kendi güvenlik güçleri ve çok sayıda uzman tarafından politikalarının İsrail’i tehlikeye attığı ve dış tehditlerin arttığı bir dönemde İsrail’in caydırıcılığını aşındırdığı konusunda defalarca uyarıldı.
Ancak Genelkurmay Başkanı hükümetin politikalarının güvenlik üzerindeki etkileri konusunda uyarmak için kendisiyle konuşmak istediğinde Netanyahu görüşmeyi reddetti. Savunma Bakanı Yoav Gallant buna rağmen güvenlik alarmı verince Netanyahu onu kabineden attı. Ancak halkın öfkesinin patlak vermesi nedeniyle Gallant’ı daha sonra görevine iade etmek zorunda kaldı. Uzun yıllar boyunca sergilenen bu tür davranışlar İsrail’in başına son felaketin gelmesine neden oldu.
İsrail ve İsrail-Filistin çatışması hakkında ne düşünüldüğünden ayrı olarak, popülizmin İsrail devletini yıpratma şekli dünyadaki diğer demokrasiler için bir uyarı niteliği taşımalıdır.”
HARARI KİMDİR
Yuval Noah Harari (24 Şubat 1976), İsrailli tarihçi, yazar, kamu entelektüeli ve akademisyendir. Kudüs İbrani Üniversitesi Tarih Bölümü’nde profesörlük yapmaktadır. Çok satan popüler Hayvanlardan Tanrılara Sapiens (2014), Homo Deus: Yarının Kısa Tarihi (2016) ve 21. Yüzyıl İçin 21 Ders (2018) bilim kitaplarının yazarıdır. Yazıları özgür iradeyi, bilinci, zekâyı, mutluluğu ve acıyı incelemektedir.
Noah Harari, yaklaşık 70.000 yıl önce Homo sapiens’in rakip Neandertallerin ve Homo cinsinin diğer türlerinin yerini aldığı, dil becerilerini geliştirdiği, yapılandırılmış toplumları geliştirdiği, zirai yırtıcılar olarak yükseldiği, tarım devrimi tarafından desteklenen ve hızlanan “Bilişsel Devrim” hakkında yazılar yazmaktadır. Harari’nin kitapları aynı zamanda, biyolojik organizmaların kendi yaratımları tarafından aşıldığı fütüristik bir biyoteknolojik dünyanın olası sonuçlarını da incelemektedir. “Homo sapiens, bir yüzyıl içinde yok olacak.” demiştir.
